TERAZ NIE BOIMY SIĘ MÓWIĆ !!!
Pan Pitak mówił: "Rytm jest wszędzie" i wszyscy próbowali mówić
w rytmie, ale najbardziej udało się to Szymonowi, który dzięki temu
rytmowi może mówić normalnie. Dziękuję Panu Władysławowi, bo dzięki
niemu nabrałem pewności siebie i nie boję się mówić.
Poniżej przedstawiamy konspekt powykonawczy terapii psychologiczno-logopedycznej
, a następnie fragmenty wypowiedzi uczestników turnusu rehabilitacyjnego,
który odbył się w sierpniu 2001 w Ośrodku ZHP
"Perkoz" w Olsztynku:
Temat: Terapia logopedyczna z elementami psychoterapii poznawczo-behawioralnej,
z zastosowaniem technik relaksacyjno-treningowych i ekspresji dramatycznej.
Autor: Towarzystwo Terapii i Kształcenia Mowy "LOGOS" w Koszalinie.
Miejsce: Integracyjny Turnus Rehabilitacyjny organizowany w wybranym
ośrodku
wypoczynkowym.
Czas: 10 dni zajęć terapeutycznych (150 minut dziennie z 2 przerwami
po 10 minut)
Uczestnicy: Chłopcy w wieku 14-15 lat z zaburzoną płynnością
mowy i zaburzeniami
emocjonalnymi związanymi z wiekiem dorastania.
Wykonawca: mgr Władysław Pitak
Kwalifikacje wykonawcy:
Certyfikat Min.Kult.i Sztuki - uprawnienia aktorskie w zakresie sztuki
estradowej,
Absolutorium COMUK - uprawnienia instruktora teatralnego - I kat.
Magister pedagogiki k.o. - dyplom WSP Słupsk
Logopeda dyplomowany - Podyplomowe Studium Logopedyczne -
Uniw.Gdański
Certyfikat Międzynarodowego Centrum Informacji i Dokumentacji technik
Animacji Muzycznej w Bydgoszczy w zakresie muzykoterapii
Certyfikat Polskiej Fundacji Zaburzeń Mowy w Lublinie w zakresie
psychoterapii rodzin
Certyfikat Polskiej Fundacji Zaburzeń Mowy w Lublinie w zakresie
terapii jąkania wczesnodziecięcego.
Założenia terapeutyczne:
1.Terapia grupowa chłopców w wieku 14-15 lat z różnym stopniem zaburzenia
płynności mowy i prawdopodobnymi zaburzeniami emocjonalnymi związanymi
z wiekiem dorastania.
2.Zastosowanie wszechstronnego i spójnego, poznawczo-behawioralnego
programu pomocy emocjonalnej i logopedycznej opartego na technikach relaksacyjno-treningowych, nowoczesnej teorii uczenia się i neurofizjologii,
3. Rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów życiowych poprzez
zastosowanie technik symulacyjnych w następujących sferach:
behawioralna: relaks, wizualizacja, kształtowanie zdrowych nawyków,
stosowanie się do uczenia, aktywne uczestnictwo w terapii, rekreacja,
zachowania prozdrowotne (dieta, ruch itp.), poznawcza: kształtowanie zdrowych myśli, przekonań i postaw- ich
wpływ na emocje i wypowiedzi słowne, stawianie celów, rozwiązywanie
problemów, obraz samego siebie, emocjonalna: rozwijanie i utrzymywanie nadziei, skuteczne radzenie
sobie z lękiem, przygnębieniem, złością, poczuciem bezradności;
ponadto: przystosowanie i radzenie sobie z codziennymi stresami,
rozwój "kompetencji emocjonalnej", skuteczne radzenie sobie w stanie
kryzysu emocjonalnego, radzenie sobie z poczuciem winy, duchowa: rozwój zdrowych przekonań duchowych/filozoficznych/ religijnych;
odkrywanie znaczenia głębokiego spełnienia i sensu życia; radość
życia,
społeczna i rodzinna: rozwój systemu wsparcia, stosowanie dostępnych
źródeł wsparcia; rozwój umiejętności komunikowania się z bliskimi;
wsparcie dla osób wspierających,
sfera fizyczna: dieta, aktywność fizyczna, zabawa i rekreacja.
Realizacja:
Dzień 1.
- przywitanie jako forma nawiązania kontaktu,
- Język ciała (omówienie i prezentacja zachowań ),
test niedokończonych zdań,
skupienie, pamięć, wyobraźnia (przypowieść o maharadży + ćwiczenia
z podkładem muzycznym ),
wzmocnienie motywacyjne (muszelki),
zadanie do wykonania: 10 minut milczenia w czasie obiadu,
pożegnanie i wzmocnienie motywacyjne (muszelki).
Dzień 2.
przywitanie i omówienie spraw pedagogiczno-terapeutycznych (jak
siebie widzę?),
omówienie testu niedokończonych zdań,
relaks progresywny Jacobsona (prezentacja ),
pranajama czyli pobieranie energii (prezentacja ćwiczeń oddechowych),
zabawa w studio telewizyjne (przedstawiam się) - próba kamerowa,
zadanie do wykonania: milczenie podczas całego obiadu,
pożegnanie i wzmocnienie motywacyjne (muszelki).
Dzień 3.
przywitanie i omówienie spraw pedagogiczno-terapeutycznych (jak
komunikować się?)
pranajama - oddychanie na jąkanie,
trening relaksacyjny Jacobsona (z podkładem muzycznym),
skupienie (cienie, lustro, hamowane chęci) - ćwiczenia z kamerą
wideo,
zadanie do wykonania: Co by było gdyby ludzie przestali umierać
? (myślenie twórcze - liczy się produktywność i oryginalność),
zadanie do wykonania: milczenie podczas obiadu i kolacji,
pożegnanie i wzmocnienie motywacyjne (muszelki).
Dzień 4.
- przywitanie i omówienie spraw pedagogiczno-terapeutycznych (jak
pokonać lęk ?),
prezentacja pomysłów i omówienie: Co by było, gdyby ludzie przestali
umierać,
skupienie (ćwiczenia z podkładem muzycznym ?próba kamerowa),
pranajama (pełna wersja),
ćwiczenia rytmiczne ?pobudzanie z hamowaniem,
zadanie do wykonania (milczenie w czasie wszystkich posiłków),
pożegnanie i wzmocnienie motywacyjne (muszelki).
Dzień 5.
przywitanie i omówienie spraw pedagogiczno-terapeutycznych (radość
życia),
ćwiczenia na skupienie (kontrolowane mięśnie, zespół + partner)
,
trening autogenny Schultza (prezentacja wersji podstawowej z podkładem
muzycznym),
fonacja i rezonans - formowanie dźwięku [m ],
fonacja i rezonans - formowanie samogłosek [m-> a],
fonacja i rezonans - formowanie dźwięku w zestawach sylabowych,
ćwiczenia wyobraźni (opowieść o dębie i widoku z góry? z kamerą
),
zadanie do wykonania (milczenie na spacerze w grupie ),
pożegnanie i wzmocnienie motywacyjne (muszelki).
Dzień 6. (Zajęcia na powietrzu)
- powitanie i omówienie spraw pedagogiczno-terapeutycznych (zabawa
i rekreacja ),
działanie i kontakt (ćwiczenia: reżyser i aktor, zaczarowane pomniki,
reinkarnacja, mafia- próba kamerowa),
- formowanie głosek i sylab pod kontrolą uwagi,
rozmowy indywidualne (kolega jako osoba wspierająca ), gry i zabawy
w grupach,
zadanie do wykonania: Co by było, gdyby przez siedem dni z nieba
padał deszcz z płatków różanych ?
pożegnanie i wzmocnienie motywacyjne (muszelki)
Dzień 7.
- powitanie i omówienie spraw pedagogiczno-terapeutycznych (poczucie
winy),
relaksacja i trening autogenny (pełne wersje z muzyką),
psychocybernetyka Maltza (prezentacja ćwiczenia wyobrażeniowego
- formowanie osobowości),
rytmizacja wypowiedzi (ćwiczenia z kamerą),
środki ekspresji,
zadanie do wykonania: Do czego może służyć cegła?
- pożegnanie i wzmocnienie motywacyjne (muszelki).
Dzień 8. (ćwiczenia z kamerą )
powitanie i o mówienie spraw pedagogiczno-terapeutycznych (jak
rozmawiać z rodziną, nauczycielami, kolegami i znajomymi ?),
trening autogenny Schultza,
działanie i kontakt,
podstawowe elementy działania (co? Po co? Jak?),
przeciwdziałanie,
psychocybernetyka Maltza,
zadanie do wykonania: Profesor i małpa - historyjka (wykład inscenizowany),
pożegnanie i wzmocnienie motywacyjne (muszelki ).
Dzień 9. (ćwiczenia z kamerą )
powitanie i omówienie spraw pedagogiczno-terapeutycznych (jak rozmawiać
z obcymi osobami: w sklepie, banku, urzędzie, na ulicy ?),
psychocybernetyka Maltza (ćwiczenie z kamerą),
wypracowanie, referat, artykuł, list: Moje refleksje na temat zajęć
terapeutycznych (wypowiedź pisemna),
trening autogenny Schultza,
grupowa ocena prac indywidualnych (przyznawanie punktów do nagrody),
pożegnanie i wzmocnienie motywacyjne.
Dzień 10. (ćwiczenia z kamerą )
Powitanie i omówienie spraw pedagogiczno-terapeutycznych (zachowania
prozdrowotne-dieta i ruch),
trening relaksacyjny Jacobsona,
etiuda: profesor i małpa - popisy uczestników terapii przed kamerą,
ogłoszenie wyników, wręczenie nagrody - płyty CD z treningami terapeutycznymi.
Wypowiedzi uczestników terapii:
1.Chciałem przyjechać na ten obóz ponieważ chciałem trochę poprawić
swoją mowę i żeby spotkać się z tymi samymi kolegami, co miałem
ich wcześniej na obozach. Są tu różnego typu turnieje, takie jak
: w szachy, koszykówkę, piłkę nożną. Jest tam też mała plaża i jezioro,
w którym można popływać i przy plaży na jeziorze jest molo w kształcie
litery T. (Michał z Radomia)
2.Byłem na turnusie logopedycznym zorganizowanym przez Polski Związek
Jąkających się (...) w grupie Pana Władysława Pitaka. Pan ten pokazywał nam
różne techniki
relaksacji. Myślę, że większości spodobało się to. Była też pranajama
- takie
ćwiczenie oddechowe polegające na oczyszczaniu organizmu. Najlepsze
i ulubione
moje ćwiczenie to trening Schultza i Jacobsona? to właśnie te treningi
najwięcej mi
pomagają i czuję się po nich bardzo zrelaksowany. (...) Moim zdaniem
(...), każde
zajęcia były ciekawe i pełne wrażeń. (Maciek ze Szczecinka)
3.Bardzo podobają mi się zajęcia prowadzone przez Pana Władysława
Pitaka na turnusie rehabilitacyjnym w Olsztynku. Szczególnie, że
wierzę w ich skuteczność, ponieważ z jednym z nich zetknąłem się
w czasie terapii u innego specjalisty. Nadmieniam ponadto, iż Pan
Pitak podał je w lepszej formie. (Robert z Rabki)
4.Na zajęciach jest bardzo fajnie, spokojnie i zabawnie. Pan czasami
nas filmuje kamerą, a na drugi dzień oglądamy to, co robiliśmy wczoraj.
Czasami robimy ćwiczenia oddechowe i rozluźniające. Mamy też rozmowy
przed kamerą. Mówimy, co lubimy robić, od kiedy zaczęliśmy się jąkać,
jakie mamy zainteresowania. Ja bardzo lubię ćwiczenia oddechowe
, ponieważ są bardzo interesujące. (Mikołaj )
5.Przez dwa tygodnie nasz terapeuta odbył z nami wiele ciekawych
ćwiczeń. Niektóre z nich zajmowały się samym jąkaniem, a inne były
tylko z nim związane. Między innymi odbywał się trening Jacobsona
, trening autogeniczny, psychocybernetyka, ćwiczenia z kamerą, lustrzane
odbicie, ćwiczenia relaksacyjne i muzykoterapia. "Lustrzane
odbicie"
polega na naśladowaniu ruchów i dźwięków drugiej osoby.
"Psychocybernetyka"
polega na całkowitym rozluźnieniu i wyobrażaniu sobie różnych sytuacji
.(...) Ćwiczenia z kamerą również bardzo pomagają osobom jąkającym
się, ponieważ pokazują pewne gesty i grymasy twarzy, a dzięki temu
treningowi mogą je wyeliminować. Lecz najbardziej pomaga chyba wystukiwanie
rytmu. Osoby jąkające się, które wystukują rytm, albo przestają
się jąkać, albo mówienie wychodzi im dużo lepiej. Lecz zajęcia
z Panem Władysławem to nie tylko ćwiczenia lecz również zabawa.
(...) Pan Pitak nauczył nas również medytować, zmieniać temperaturę
ciała oraz puls. Pokazywał nam także coś takiego, jak ?pranajama?
czyli pochłanianie energii. Puszczał nam również film o pewnym Hindusie,
który prezentował to pochłanianie energii. (Marcin z Kielc)
7. Głos z kasety kazał nam rozluźnić mięśnie i zamknąć oczy. Odpowiedni
nastrój
stworzony przez odpowiednią muzykę i wolno mówiony tekst pozwalały
spełnić
wszystko, o co nas proszono. To zadziwiające, ile potrafi siła wyobraźni.
Gdy kazano
nam, aby nasze ramię było tak ciężkie, że nawet bliska nam osoba
nie może go
unieść, to rzeczywiście ciężyło mi ono bardzo do podłogi. Poza różnymi
widokami
udało nam się też wyobrazić zapachy, np. morza i ogniska, jak też
różne rzeczy-
można było czuć, np. piasek pod nogami oraz ciężkość naszych kończyn.
Całe ćwiczenie kończyło się słowami: otwieramy oczy i przeciągamy się,
a miało ono na
celu całkowite rozluźnienie i wpojenie w nas optymizmu. (Hannibal
Lecter czyli
Piotrek z Warszawy)
8.Była to terapia nietypowa (?), Najciekawsze moim zdaniem były
ćwiczenia, w
których trzeba było sobie coś wyobrazić (psychocybernetyka Malca),
jak również
ćwiczenie oddechowe, w którym wyobrażając sobie kolory zmniejszaliśmy
temperaturę ciała: kolor słoneczno-żółty - ocieplenie, kolor niebieski-
ochłodzenie.
Zaskakujące było to, że wszystko co sobie wyobrażałem, działo się
naprawdę:
odczuwanie ciepła i zimna, odczuwanie ciężaru ciała w psychocybernetyce
i treningu
autogennym, odczuwanie wrażenia uchodzącego ze mnie powietrza,
z rąk, nóg,
tułowia i głowy, opadanie ciała jakby się było marionetką. Podobało
mi się również
ćwiczenie na pogłębienie poczucia swojej własnej wartości. (...)
Nie tylko w tym
ćwiczeniu, ale i w innych. Hinduskie ćwiczenia oddechowe
"pranajama"
(pobieranie
energii) - polegały na umiejętnym oddychaniu? wdychaniu i wydychaniu.
Służyło to
opanowaniu własnego oddechu i ustabilizowaniu go. Przez pierwszy
tydzień właśnie
ćwiczyliśmy oddech i swoje "wnętrze" - swoje emocje itd. Następnie
przeszliśmy do
ćwiczeń aktorskich i pozostałych, nie zaniedbując wcześniejszych.
Wydaje mi się, że
to daje efekty. (Szymon z Radomska )
Uwaga:
W/w zajęcia terapeutyczne były prowadzone w oparciu o materiały
metodyczne i opracowania audiowizualne będące własnością autorską
wykonawcy- Władysława Pitaka.
Uczestnicy zajęć - autorzy powyższych wypowiedzi udzielili zezwolenia
Towarzystwu Terapii i Kształcenia Mowy LOGOS w Koszalinie na ich
publikowanie w całości i fragmentach. Towarzystwo LOGOS posiada
pełną dokumentację (tekstową i filmową) dot. metodyki prowadzonej
terapii i może ją udostępniać do celów naukowo-badawczych i terapeutycznych.
Kontakt:
Prezes TTiKM LOGOS: mgr Władysław Pitak
e-mail: logos@logos.pomorze.pl
tel. (94) 340-60-06
|